Door Hilary Jacobs Hendel, LCSW
April 07, 2020
Disgust is een emotie waar ik nooit zo bij stil heb gestaan. Het was gewoon iets dat me overkwam als ik een maagvirus opliep of iets onaangenaams at. Maar na een aantal jaren psychotherapie te hebben beoefend, kwam walging naar voren als een belangrijke emotie bij traumaverwerking.
Zo wilde Kyle, een man van in de veertig, hulp bij zijn depressieve stemmingen en chronische angsten. Hij vertelde me dat zijn moeder een koude, onverschillige vrouw was die consequent loog, manipuleerde en hem bang maakte.
Het inzicht dat hij had in hoe het gedrag van zijn moeder hem beïnvloedde was indrukwekkend, een van de positieve resultaten die voortkwamen uit jaren in psychoanalyse. Hij had zichzelf echter nooit gezien als een overlevende van een hechtingstrauma.
Ondanks dat anderen dachten dat hij uit een “fijne familie” kwam, zag ik Kyle als een slachtoffer van een emotioneel misbruikte relatie en emotionele verwaarlozing in zijn jeugd.
Disgust Is A Core Emotion
Tijdens onze eerste sessie leerde ik Kyle over de relatie tussen kernemoties en traumasymptomen, zoals angst en depressie. Kernemoties vertellen ons iets belangrijks over hoe onze omgeving ons beïnvloedt. We hebben er veel baat bij als we leren luisteren naar kernemoties.
Geheel buiten zijn schuld om, had hij zijn emoties uit zijn kindertijd zo goed mogelijk verwerkt, door ze te begraven, wat onbewust gebeurt. Ik liet hem zien hoe het in contact komen met eerder begraven emoties die voortkomen uit misbruik in het verleden chronische angst en depressie kan verlichten.
Als een voorloper van ons werk, leerde ik hem hoe te aarden en te ademen. Gronding en ademhaling verlaagt angst in het moment, waardoor de diepere emoties veilig aan de oppervlakte kunnen komen en door het lichaam naar hun natuurlijke eindpunt kunnen bewegen.
Verontwaardiging komt vaak naar boven wanneer diep vertrouwen en liefde is verraden
Tijdens een gedenkwaardige sessie vertelde Kyle over de manier waarop zijn moeder hem zou vernederen als hij geen tienen haalde op school. “Ben je een grote dommerd?” zou ze zeggen, hem beschimpend tot hij huilde. Ik vroeg hem, “Kyle, terwijl je hier nu met mij zit en deze herinnering deelt, welke emoties vallen je dan op?”
“Ze was gewoon zo gemeen,” zei hij. “Ziekelijk! Ik zou er nooit aan denken om zo tegen mijn zoon te praten,” zei hij met een onmiskenbare blik van walging op zijn gezicht.
Validating Disgust Can Decrease Anxiety And Shame From Trauma
Accelerated Experiential Dynamic Psychotherapy (AEDP) therapeuten zijn hoog opgeleid om non-verbale communicatie te herkennen, zoals gezichtsuitdrukkingen en lichaamshouding. Het is erg moeilijk voor het lichaam om te verbergen hoe het zich werkelijk voelt.
Toen ik de blik van walging op zijn gezicht zag, vroeg ik welke emotie hij zich bewust was te ervaren. Emotionele gezondheid betekent in staat zijn om de emoties die we op dat moment ervaren op te merken en te benoemen.
“Ik denk dat het walging is,” zei hij. “Ik walg van haar,” zei hij met minachting op zijn gezicht.
“Dat is zo geweldig opmerken,” beaamde ik. “Wat zijn de sensaties in je lichaam die je vertellen dat je van haar walgt?” Kernemoties zijn lichamelijke sensaties die ons lichaam voorbereiden op overlevingsacties, die we voelen als impulsen, zoals vluchten. Emotionele gezondheid houdt ook in dat we in staat zijn om de lichamelijke sensaties die onze emoties van nature oproepen te verdragen. We kunnen walging lichamelijk voelen als: afkeer, misselijkheid, de impuls om iets uit je te halen, zoals een misbruiker die iemand heeft geïnternaliseerd.
“Blijf erbij. Wat zegt het gevoel van walging je dat het wil overgeven en uit je weg wil?”
“Het is net een dikke zwarte smurrie. En, ik zie haar. Mijn moeder!” zei hij. “Ga weg van mij!” schreeuwde hij, gevangen in de herinnering uit het verleden.
Wanneer een persoon walging verwerkt, kan hij een kalmere toestand bereiken
Walging is een kernoverlevingsemotie die ons iets giftigs voor ons laat verdrijven. Kyle’s brein had zijn moeder terecht als giftig beschouwd en associeerde het zowel met een beeld van zwarte smurrie als met de emotie walging.
“Blijf bij het gevoel van walging. Loop er niet van weg en wees er niet bang voor. Het is gewoon een gevoel van lang geleden dat je nu aankunt. Laten we er ruimte voor maken.”
Kyle concentreerde zich naar binnen en ademde diep in, zoals we samen hadden geoefend. Zijn ademhaling was hoorbaar en zijn inwaartse focus intens. Na ongeveer vijf ademhalingen verzachtte zijn gezicht ten teken dat er een einde kwam aan de golf van afkeer.
“Wat ervaar je nu?” vroeg ik.
“Het gaat beter. Ik voel me rustiger. Ik denk dat ik het nodig had om dat los te laten.”
“Wow! Je deed het geweldig.”
“Maar nu voel ik me een beetje verdrietig.”
“Kun je bij het verdriet blijven om te leren wat het je vertelt?”
Een traan liep over Kyle’s wang. “Het is heel triest dat ik bij zo’n beschadigde moeder ben geboren. Na die sessie verwerkten we andere emoties uit zijn jeugd, waaronder woede, angst en verdriet. Kyle’s depressie nam verder af en zijn angst werd vervangen door meer vertrouwen en medeleven met zichzelf, zijn vrouw en kinderen. Het verwerken van de walging was cruciaal om hem te helpen zichzelf duidelijker te definiëren als een goed mens en te begrijpen dat de manier waarop zijn moeder hem behandelde, en de daaruit voortvloeiende angst en depressie, niet zijn schuld was.
Mishandeld worden door iemand die verondersteld wordt van ons te houden en voor ons te zorgen, triggert van nature walging in ons emotionele brein. Walging kan worden gezien als een boodschap die ons vertelt dat iemand giftig is of was voor ons welzijn. Het identificeren en verwerken van walging, ongeacht hoe lang geleden ons misbruik plaatsvond, kan een keerpunt zijn voor ons herstel en een deuropening terug naar ons meest authentieke zelf.
Hilary is auteur van het bekroonde boek, It’s Not Always Depression: Working the Change Triangle to Listen to the Body, Discover Core Emotions, and Connect to Your Authentic Self (Random House & Penguin UK, 2018). Ze behaalde haar BA in biochemie aan Wesleyan University en een MSW aan Fordham University. Ze is een gecertificeerd psychoanalyticus en AEDP psychotherapeut en supervisor. Ze heeft artikelen gepubliceerd in The New York Times, Time, Oprah, en haar blog wordt wereldwijd gelezen.