Een nieuw artikel van een groep Amerikaanse neurologen stelt dat Hitler een groot deel van zijn leven leed aan de ziekte van Parkinson, en dat enkele van zijn meest noodlottige beslissingen werden beïnvloed door de neurologische aandoening. Het artikel is van Raghav Gupta en collega’s en het verschijnt in World Neurosurgery – een tijdschrift met een interessante politieke geschiedenis op zich. Gupta e.a. merken op dat
De mogelijkheid dat Hitler leed aan Parkinson is lang onderwerp van discussie geweest… Lieberman suggereerde dat Hitler al in 1933 leed aan Parkinson: videobeelden laten zien dat Hitler van 1933 tot 1945 een progressieve verslechtering van zijn motorische functies vertoonde.
Dat Hitler aan het eind van zijn leven leed aan Parkinson is geen nieuw idee, maar Gupta et al. stellen dat de ziekte van Hitler grote delen van zijn carrière kan hebben beïnvloed, waardoor hij impulsief en roekeloos werd, en waardoor hij uiteindelijk WO II verloor:
Wij stellen voor dat Hitlers ziekte hem ertoe kan hebben gebracht Rusland voortijdig aan te vallen … Lieberman heeft gesuggereerd dat het besluit om Rusland binnen te vallen zonder en voordat hij Groot-Brittannië aan het westelijk front had verslagen en op versterkingen uit Japan had gewacht, niet alleen roekeloos was, maar ook werd beïnvloed door Hitlers afnemende gezondheid.
De auteurs noemen andere slechte beslissingen van Hitler, zoals de mislukte verdediging van Normandië in 1944, en zijn weigering om zijn troepen in 1942 uit Stalingrad te laten terugtrekken, als producten van het “wispelturige temperament” van de dictator, dat volgens hen verergerd kan zijn door zijn Parkinson.
Maar met militaire incompetentie houdt het niet op. Gupta e.a. gaan zelfs zover dat ze suggereren dat Hitlers onmenselijke beleid werd beïnvloed door zijn ziekte:
Hitler beschuldigde, bedroog en verraadde vaak anderen voor persoonlijk gewin en stond vooral bekend om zijn gebrek aan berouw en medeleven, wat verder in verband kan worden gebracht met zijn Parkinson… De karaktereigenschappen die Hitler definiëren als een berucht politiek leider en wrede dictator, iemand die in de 20e eeuw ontelbare oorlogsmisdaden heeft begaan, kunnen dan rechtstreeks in verband worden gebracht met zijn diagnose.
Ik weet echt niet wat ik hiervan moet denken. Gupta e.a. lijken te suggereren dat Parkinson ervoor kan zorgen dat mensen, letterlijk, net zo worden als Adolf Hitler. Ik denk niet dat dit goed zal vallen bij Parkinson-patiënten. De auteurs zeggen verder dat
Hitlers onmenselijke persoonlijkheid, gekenmerkt door een werkelijk gebrek aan sympathie en wroeging, ook kan worden toegeschreven aan zijn aandoening, die hem vaak dwong te handelen op manieren die wij vandaag de dag karakteriseren als wreed, hardvochtig en onethisch.
Een probleem met deze theorie is dat zij Hitlers gedrag vóór 1933 niet kan verklaren, een jaar dat Gupta e.a. aanvoeren als het begin van de ziekte. Hitler was echter al lang daarvoor impulsief en onrealistisch. Al in 1923 besloot de jonge Hitler onbezonnen de Bier Hall Putsch te lanceren, een gewapende opstand om de stad München in te nemen en uiteindelijk de Duitse democratie omver te werpen. Het plan mislukte en Hitler werd gevangen gezet. Hitler’s ‘onmenselijke, wrede, hardvochtige en onethische’ opvattingen ontstonden ook niet in 1933. Hitler publiceerde Mein Kampf, een boek dat nauwelijks bekend staat om zijn mededogen, in 1925. Misschien dit punt indachtig, suggereren Gupta et al. in feite dat Hitler Parkinson ontwikkelde lang vóór 1933. Zij stellen als een feit dat
Hitler begon te lijden aan vroege symptomen van de ziekte van Parkinson ergens na de Eerste Wereldoorlog, waaronder dyspepsie, spasmen in de dikke darm, en pathologische slaapgewoonten zoals ernstige slapeloosheid.
Ik ben geen neuroloog, maar dit lijkt een enorme sprong voorwaarts. Indigestie en slapeloosheid zijn niet uniek voor Parkinson! Over het algemeen ben ik niet overtuigd door dit alles.
Gupta R, Kim C, Agarwal N, Lieber B, & Monaco EA 3rd (2015). Understanding the Influence of Parkinson’s Disease on Adolf Hitler’s Decision-Making during World War II. World Neurosurgery PMID: 26093359